Bu çini seramikleri okul dönemimde Geleneksel Türk El Sanatları dersinde çalışmıştım. Şimdi seramikle haşır neşir olmak ve denemek isteyenler varsa birkaç tüyom olacak. Aslında bu post da acemiler için hazırlandı. Ben 4 dönem geleneksel el sanatları dersi aldım ve tabi ki bir acemiyim. Bu işe yıllarını veren uzmanlar var. Zaten elime almayalı da 8 sene oldu. Fırsat bulursam tekrar bir ilişki kurmak istiyorum ;)
Tabi ki ev ortamında uygulama diye bir şey yok. Öncelikle bunu göz önünde bulunduralım. Fakat eli yatkın ve biraz da araştırmacı olan hevesliler kurs almadan gayet de kendileri için bir şeyler deneyebilirler.
Malzeme temini konusunda bildiğim bir yer yok (tüm malzemeleri okulda hocamız sağlamıştı) fakat artık her malzemeye kolayca ulaşılabiliniyor. Mutlaka büyük hobi marketlerde vardır. Ama sırlama ve fırınlama aşamasında bir atölyeye uğramak şart olduğundan gerekli malzemeleri oradan da sağlayabilirsiniz.
İnternet her şey için mükemmel kaynaklar sunuyor. Güzel anlatımlı, detaylı videolara ulaşabilirsiniz.
Malzemeler: Boya, çeşitli kalınlıkta fırça (çini boyaları için özel at kılı fırçası bulamazsanız kaliteli sulu veya guaj boya fırçaları da olabilir), parşömen veya eskiz kağıdı, strafor, ince uçlu delici biz iğnesi, hamur silgi, jilet, kömür tozu, tül veya kadın çorabı, kurşun kalem.
Öncelikle size tavsiyem eğer geleneksel motifleri uygulayacaksanız elinizin alışması için örnek görsellerdeki desenleri tek tek çalışmanız. (bu desenlerin hepsinin bir hikayesi, ait olduğu dönem ve adı var tabi) Evet hani ilkokulda güzel yazı dersinde el yazısı harflerini çalıştığımız gibi yüzlerce çizin.
Beğendiğiniz ve çalışmaya karar verdiğiniz desenin uygun boyutlarda çıktısını alın ve eskiz kağıdını altına koyup deseni çizin. Daha sonra eskiz kağıdını strafor üzerine iğneyle sabitleyip biz deliciyle tüm deseni minik aralıklar bırakarak deliyoruz. Delinmiş olarak baskı almaya hazır olan desen kağıdınızı seramik karo, çanak veya bardağınızın üzerine koyarak kömür tozu doldurduğumuz ince kadın çorabını desen üzerine sürün. Bu aşamada kaydırmamaya dikkat edin. Dairesel formlar için orta noktayı pergel yardımıyla bulmanız işinizi kolaylaştıracaktır. Kağıdı dikkatlice kaldırdıktan sonra fazla olan kömür tozlarını üfleyerek uzaklaştırın. Kurşun kalemle baskı deseni düzgünce çizebilirsiniz. Eveeet uzun bir yoldan sonra geldik boyamaya. Fırınlandıktan sonra renklerin baya bir koyulacağını unutmayın. Boyama işlemi bitip kuruduğunda bulaşmış kömür tozlarını ve kurşun kalem izlerini hamur silgiyle alın.
Hata yapmaktan korkmayın, geri dönüşü var. Jilet bu aşamada devreye girecek. Hatalı kısmı jiletle kazıyorsunuz.
Profesyonel birinden sırlama ve ardından fırınlama aşamasında yardım alın. Dediğim gibi bir seramik atölyesine uğrayın. ;) Buna rağmen maalesef bazen sır çatlakları veya kırılmalar oluyor.
Tabi ki meşakkatli bir zanaat. Ama güzelliği de yüzyıllar boyunca hepimizi etkilemiyor mu?
Şimdi eskilerden bir kaç çalışmamı daha ekliyorum. Zor şartlarda çekilmiş fotoğraflar olduğunu göz ardı etmeyin. ;)) Beni çok zorlayan, dönem sonu projesi olarak sergiye yetiştirdiğimiz çalışmam da en alt fotoğraftaki 8'li karo seramikler. Selçuklu dönemine ait bir eserin replikasyonu...Satıldığı için elimde değil. Mavi tabakları ise anneme hediye ettim, şimdi onun salonundalar.
Çok uzun bir yazı oldu. Umarım yararlı olmuştur.
Hepinize mutlu haftasonları...